Nu vakantiebestemmingen van de ene op de andere dag code oranje of rood kunnen krijgen, is er nogal wat onzekerheid over het opnemen van vakantiedagen. Steffie Schepers van RWV Advocaten krijgt er voortdurend vragen over. In het XpertHR webinar bespreekt zij dilemma’s rond de vakantiedagen die wettelijk zijn geregeld of in een cao of arbeidsovereenkomst staan. Ook het geboorte- en ouderschapsverlof komen aan bod.
Goed werkgeverschap en vakantie in coronatijd
Voor de werknemer die zijn vakantie in Zuid-Spanje in het water ziet vallen, geldt in principe: afspraak is afspraak. Steffie Schepers: ‘De hoofdregel is dat de werkgever niet hoeft in te stemmen als vakantieplannen opeens niet doorgaan. Er kan onvoldoende werk zijn, al een vervanger zijn geregeld of er kunnen roostertechnische problemen ontstaan als het vastgestelde verlof toch niet wordt opgenomen. Maar op grond van het goed werkgeverschap raad ik aan om wel met de werknemer in gesprek te gaan en samen tot een oplossing te komen.’
Werkgever mag vakantiedagen niet zomaar intrekken
Omgekeerd mag een werkgever een vakantieaanvraag niet zomaar intrekken. Er moeten wel heel gewichtige redenen zijn om iemand toch naar het werk te laten komen. Een bedrijf kan bijvoorbeeld onverwacht een grote hoeveelheid spoedopdrachten krijgen. Of de vervanger van de werknemer in een sleutelpositie wordt plotseling ziek en daardoor dreigt bedrijfsstagnatie. De werkgever moet de annuleringskosten dan wel vergoeden en een vergelijkbaar alternatief bieden.
Op een schriftelijke vakantieaanvraag is een werkgever verplicht binnen twee weken te reageren. Gebeurt dat niet, dan moet aan de wensen van de werknemer worden voldaan. Op tijd reageren is dus vooral van belang als de werkgever de vakantieaanvraag wil afwijzen. Er zijn verschillende situaties waarin dat mogelijk is. Schepers: ‘In sommige sectoren zijn werknemers in een bepaalde periode extra hard nodig. Denk aan de bloemensector rond Moederdag. Je kunt met elkaar afspreken dat werknemers dan geen verlof opnemen.’
Tip: maak schriftelijke afspraken over vakantie
Als een werknemer meer vrij neemt dan het aantal opgebouwde vakantiedagen, is de tip om schriftelijk afspraken te maken: de waarde van deze vakantiedagen wordt op het loon ingehouden als deze medewerker voortijdig uit dienst treedt. Steffie Schepers raadt aan alle medewerkers twee keer per jaar een herinnering te sturen hoeveel vakantiedagen nog openstaan en wanneer ze vervallen.
Mag de werkgever een anti-oppotbeding opnemen in de arbeidsvoorwaarden? Deze enquêtevraag beantwoordt de helft van de deelnemers met nee. Zij hebben het goed, al weet Schepers dat veel werkgevers het beding toch opnemen. ‘Ze willen hun werknemers stimuleren hun vakantiedagen op te maken, maar wettelijk mag het niet.’
Tweeling en aanvullend geboorteverlof
Naast over vakantie in coronatijd bespraken we tijdens het webinar ook het aanvullend geboorteverlof. Over het (aanvullend) geboorteverlof wil een kijker weten of een tweeling ook twee keer zoveel dagen oplevert. ‘Het (aanvullend) geboorteverlof is gekoppeld aan de bevalling, ongeacht het aantal kinderen. Bij een tweeling krijg je dus niet het dubbele aantal dagen’, zegt Steffie Schepers. Wordt een medewerker tijdens het ouderschapsverlof ziek, dan kan hij of zij vragen de regeling in te trekken vanwege onvoorziene omstandigheden.
Lees hier ook wat er vanaf augustus 2022 verandert in het ouderschapsverlof
Dit verlof is nog onbetaald, maar onder druk van Europese richtlijnen komt daar verandering in. Steffie Schepers verwacht dat de regeling vanaf juli 2022 betaald wordt. Voor het aanvullend geboorteverlof (WIEG) geldt dat al: na een week geboorteverlof (op kosten van de werkgever) kunnen nog vijf weken volgen. De werkgever kan voor die tweede periode een uitkering bij het UWV aanvragen voor de werknemer. Wie voor 1 juli 2020 is bevallen, heeft pech: de nieuwe regels gelden alleen vanaf die datum.
